بررسی درآمدهای حاصل ازمرتع(مطالعه موردی مراتع ییلاقی علی آبادکتول)

بین درآمد بهره برداران و نحوه ی استفاده از منابع طبیعی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. هر چه درآمد بهره برداران کاهش یابد استفاده ی غیرمجاز از این منابع جهت تأمین حداقل های معیشتی بیشتر می شود. بنابراین دانستن درآمد حاصل از مرتع می تواند درجهت گیری های آتی برای برنامه ریزی کمک نماید. هدف از این تحقیق بررسی درآمدهای حاصل از مراتع ییلاقی علی آباد کتول به منظور تعیین منابع درآمدی بالفعل حاصل از مرتع می باشد. این مطالعه در محدوده ی شهرستان علی آباد کتول در 35 کیلومتری شرق استان گلستان و در حوزه ی آبخیز محمدآباد واقع شده است. پرسشنامه متناسب با شرایط منطقه مورد مطالعه و جامعه ی بهره برداران در مراتع ییلاقی و با کسب اطلاعات از اداره ی کل منابع طبیعی و آبخیزداری و سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان تهیه و به روش تصادفی تکمیل شدند و با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه محاسبه شد و پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ همبستگی آن مورد تایید واقع شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها درنرم افزار excelپردازش و به وسیله ی نرم افزار spss ویرایش 22 تجزیه و تحلیل گردید. در بررسی درآمدهای حاصل از مرتع، منابع درآمدی، میانگین درآمد، درصد سهم هر یک از مولفه های درآمدی، درآمد سالیانه ی بهره بردار و میزان وابستگی دامدار به مراتع ییلاقی، اثرات تنوع بخشی در مراتع، دلایل کاهش درآمد، تثبیت پایداری منابع درآمدی و مشکلات اقتصادی-اجتماعی کاهش درآمد مراتع مورد بررسی قرارگرفت و تجزیه و تحلیل داده ها با روش های غیرپارامتری انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد 68 درصد درآمد بهره برداران مربوط به مراتع ییلاقی است و حدود 99 درصد این درآمد متکی به فروش دام و فرآورده های دامی و تنها حدود 1 درصد مربوط به سایر منابع درآمدی مراتع است. با توجه به نتایج کسب شده و بالابودن هزینه ی نگهداری دام در پایین دست، مراتع ییلاقی سهم عمده ای در درآمد دامداران دارد. بنابراین متنوع کردن طرح های مرتعداری ضمن افزایش درآمد دامداران، حفاظت از پوشش گیاهی وغیرو می تواند سهم بسزایی در تامین معیشت دامدار داشته باشد.